خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - محمدرضا مرادی: روز دوشنبه به صورت همزمان انفجارهای شدیدی ابوظبی پایتخت امارات را لرزاند و منابع اماراتی از انفجار در سه تانکر حامل نفت در منطقه المصفح در امارات و آتش‌سوزی پس از آن خبر دادند. پلیس ابوظبی ضمن تأیید خبر وقوع انفجار در منطقه المصفح گفته است: در پی انفجار تانکرهای سوخت، ۳ نفر کشته و ۶ نفر دیگر مجروح شده‌اند. ملیت یکی از افراد کشته شده پاکستانی و دو تن دیگر هندی است. بنا بر اعلام پلیس، یک آتش‌سوزی هم در محوطه ساخت‌وسازهای جدید در فرودگاه بین‌المللی ابوظبی روی داده است اما تلفاتی به دنبال نداشته است. حمله محدود انصارالله به ابوظبی جدای از تبعات میدانی از نظر استراتژیک اهمیت ویژه ای دارد. در این مطلب به بررسی چرایی انجام این حمله در این مقطع زمانی و همچنین پیامدهای آن خواهیم پرداخت.
۱. چرا انصارالله به امارات حمله کرد؟
امارات از سال ۲۰۱۵ که جنگ یمن شروع شد در کنار عربستان وارد این جنگ شد. البته ۵۰۰۰ سرباز اماراتی مستقر در یمن هیچگاه در خط مقدم هیچ نبردی شرکت نداشتند. چرا که امارات با ایجاد گروه‌های مختلفی از مزدوران یمنی اهداف خود را دنبال می‌کرد اما با این وجود شمار زیادی از سربازان اماراتی در یمن کشته شدند. در نهایت، امارات سال ۲۰۱۹ اعلام کرد که سربازان خود را از جنگ یمن خارج کرده و به «مشارکت فعال» خود در یمن پایان خواهد داد. اما این صرفاً یک ادعا بود و امارات از طریق نیروهای مزدور خود در جنوب به دنبال تسلط بر بنادر یمن بود. به دلیل اینکه امارات به صورت اعلامی خود را در جنگ یمن به نوعی کنار کشیده بود و صرفاً بر مناطق جنوبی تمرکز داشت انصارالله در این مدت تهدیدات خود علیه این کشور را متوقف کرد. اما اخیراً یک کشتی باری نظامی وابسته به امارات در آب‌های یمن توسط انصارالله توقیف شد. انصارالله اعلام کرد که این کشتی حامل سلاح‌های مختلف بوده است. این مسئله باعث شد تا ادعاهای امارات در مورد عدم مشارکت فعال در جنگ یمن زیر سوال برود. در ادامه مقامات یمنی، ابوظبی را تهدید کردند که در صورت تداوم دخالت در یمن باید منتظر حملات پهپادی و موشکی باشد. اما امارات نه تنها مداخله خود در یمن را کاهش نداد بلکه در تصرف استان الشبوه توسط ائتلاف سعودی در کنار عربستان ایستاد. این مسئله باعث شد تا انصارالله تهدیدات خود علیه امارات را عملی کند و با حملات محدود به ابوظبی صرفاً پیام هشداری به این شیخ نشین بدهد.
۲. پیام‌های استراتژیک حمله به ابوظبی
امارات تصور می‌کرد که انصارالله یمن پس از حدود ۷ سال نبرد، توانایی هدف قرار دادن ابوظبی را نداشته باشد. اما حمله به ابوظبی نشان داد که انصارالله یمن را باید در قامت جنبش‌های سیاسی- نظامی تأثیرگذار در منطقه تعریف کرد که قدرت تعیین کنندگی نیز دارد. حمله به ابوظبی چند پیام استراتژیک به همراه داشته است:
مهر بطلانی بر ایده امنیت وارداتی امارات: امارات به دلایل مساحت کم و جمعیت بومی اندک در کنار نیروی نظامی ضعیف، توانایی تأمین امنیت خود را به تنهایی ندارد. بنابراین این کشور خود را زیر چتر امنیتی آمریکا قرار داده است. اما این چتر امنیتی مانع از حملات انصارالله به ابوظبی در چند سال گذشته نشد و در نهایت نیز امارات با هدف تضمین امنیت بیشتر در خیانتی آشکار به مسئله فلسطین، سال گذشته توافق آبراهام را برای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی امضا کرد. امارات از این اقدام به دنبال دریافت جنگنده‌های پیشرفته آمریکایی و ایجاد نوعی تعهد از جانب اسرائیل و آمریکا برای تأمین امنیت ابوظبی بود. اما حمله اخیر به ابوظبی مهر بطلانی بر تمام این تصورات امارات بود. در واقع انصارالله با حمله به ابوظبی نشان داد که امنیت، کالایی وارداتی و خریدنی نیست و آمریکا توان تأمین این کالا را برای امارات ندارد. این بزرگترین پیام استراتژیک حمله امارات به ابوظبی به شمار می‌رود. در واقع امارات تمام اقداماتی که باعث جلب نظر آمریکا و لابی صهیونیست برای تضمین امنیت ابوظبی شود را انجام داد اما در نهایت در برابر پهپادهای انصارالله تنها ماند.
شوک بزرگ به سرمایه گذاران خارجی: امارات کشوری است که به مکانی برای جذب ورود سرمایه گذاران خارجی و شرکت‌های معتبر دنیا شناخته می‌شود. این وضعیت تا زمانی تداوم خواهد داشت که امنیت امارات برقرار باشد. در دنیای اقتصاد مهم‌ترین ویژگی سرمایه را ترسو بودن معرفی کرده‌اند. چرا که سرمایه گذار در صورتی که امنیت وجود نداشته باشد قطعاً سرمایه خود را به نقاط امن انتقال خواهد داد. «جیم کران» نویسنده کتاب «شهر طلا: دبی و رؤیای کاپیتالیسم» در سال ۲۰۰۹ گفته بود، دبی به عنوان سوئیس خاورمیانه شناخته می‌شود یعنی مکانی که در میانه خشونت‌های منطقه‌ای برای تجارت ساخته شده است. اما اکنون یک مشکل به وجود آمده است. امارات که دبی بخشی از آن است تبدیل به یک بازیگر فعال در خشونت‌های منطقه‌ای شده است و مشغول ایجاد تنش از آفریقا تا یمن است. جیم کران می‌گوید: «این وضعیتی است که دبی خود را در وسط آن گرفتار می‌بیند و تقصیری در این مورد ندارد. شما می‌توانید با همسایگان خود بجنگید یا با آنها تجارت کنید. انجام هر دو کار با هم یعنی تجارت و جنگ واقعاً سخت است.» در واقع حمله اخیر انصارالله به ابوظبی می‌تواند همان کابوسی که برای عربستان ایجاد شد را برای امارات نیز رقم بزند. اخیراً وال استریت ژورنال گزارش داد که سرمایه گذاران خارجی به تدریج در حال خارج شدن از عربستان هستند و میزان سرمایه گذاری خارجی نسبت به یک دهه قبل در عربستان ۷۰ درصد کاهش یافته است. حمله انصارالله به ابوظبی تنها یک پیام هشدار بود و در صورت حملات شدیدتر قطعاً سرمایه گذاران با سرعت بیشتری از امارات خارج خواهند شد و این کشور به دوران قبل از مدرن سازی وارداتی خود بر خواهد گشت.
تغییر معادلات میدانی جنگ یمن: یکی دیگر از پیامدهای استراتژیک حمله به ابوظبی به تجدیدنظر احتمالی امارات در جنگ یمن بر می‌گردد. امارات در چند سال اخیر که تنها بر بنادر جنوب یمن متمرکز بود و از مشارکت فعال در جبهه‌های نبرد خودداری می‌کرد هیچگاه از جانب انصارالله تهدیدی دریافت نکرد. این عدم دخالت امارات در جبهه نبرد باعث تشدید سرعت پیشروی انصارالله شده بود. در شرایط کنونی نیز امارات باید تصمیم بگیرد در دوراهی مشارکت فعال در جنگ یمن و تمرکز صرف بر بنادر جنوب یمن یکی را انتخاب کند. طبیعتاً کاهش نقش آفرینی امارات در جنگ یمن، ائتلاف سعودی را با سرعت بیشتری به سمت پایان دادن به این جنگ پیش خواهد برد.
نتیجه
انصارالله یمن با حمله به ابوظبی این پیام مهم را به سران امارات ارسال کرد که پهپادها و موشک‌های انصارالله توانایی هدف قرار دادن تمام نقاط این شیخ نشین را دارند. بنابراین امارات همان طور که در مورد سوریه در حال جبران اشتباهات خود و عادی سازی روابط با دمشق است در مورد یمن نیز بنا به دلایلی که ذکر شد باید از درگیر شدن در باتلاقی که عربستان ایجاد کرده خودداری کند. امارات با این حمله برای نخستین بار در یک سال گذشته به این درک رسید که توافق عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی نیز برای این کشور امنیتی به همراه نیاورده و باید از روش‌های دیگری به دنبال تأمین امنیت خود باشد.
۱۴:۱۷ - ۱۴۰۰/۱۰/۲۹
نظر شما